Konferencja prasowa na temat nowego eksperymentu medycznego w USK Nr 4 w Lublinie

Szczegóły: Poprawiono: 07 maj 2025

W Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym Nr 4 w Lublinie trwa nabór pacjentek do badania oceniającego zastosowanie testu do wczesnej diagnostyki endometriozy. Prowadzony przez Agencję Badań Medycznych projekt ma na celu weryfikację obecnego na rynku medycznym testu EndoRNA w porównaniu do laparoskopii.

We wtorek 29 kwietnia 2025 w USK Nr 4 w Lublinie odbyła się poświęcona projektowi konferencja prasowa, w której uczestniczyli dr n. med. Kinga Stańczak-Mrozek, Kierownik Działu Wsparcia Naukowego Projektów Niekomercyjnych w Agencji Badań Medycznych, Michał Szabelski, Dyrektor Naczelny Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego Nr 4 w Lublinie, prof. dr hab. n. med. Paweł Miotła, Lekarz Kierujący Klinicznym Oddziałem Ginekologii Operacyjnej i Onkologii Ginekologicznej USK Nr 4 w Lublinie oraz prof. dr hab. n. med. Marek Gogacz, główny badacz w projekcie, specjalista Klinicznego Oddziału Ginekologii Operacyjnej i Onkologii Ginekologicznej USK Nr 4 w Lublinie.

2025-04-29_-_Ginekologia_Operacyjna_-_Endometrioza_nr_035.jpg

Od lewej: prof. dr hab. n. med. Paweł Miotła, prof. dr hab. n. med. Marek Gogacz, Dyrektor Naczelny Michał Szabelski i dr n. med. Kinga Stańczak-Mrozek (Fot. Łukasz Głaczkowski/USK Nr 4 w Lublinie)

Rozpoczynając spotkanie z dziennikarzami, Dyrektor Naczelny Michał Szabelski podkreślił wagę doskonałej współpracy szpitala z Agencją Badań Medycznych.

- Mierzymy się z problemem trudnej diagnostyki endometriozy i dużej liczby osób, których on dotyczy. To od 6 do 10 proc. kobiet w wieku rozrodczym. Nasz szpital, w którym badanie będzie realizowane, jest najlepszym do tego miejscem z racji obecności aż 38 oddziałów. Jest to placówka interdyscyplinarna, która posiada możliwości jak najlepszej pomocy tym pacjentkom. Pozytywne efekty, które przy współpracy z ABM – jesteśmy przekonani – osiągniemy w realizacji tego badania, potwierdzą status naszego ośrodka i pionu ginekologiczno-położniczego USK Nr 4 w Lublinie jako pretendenta do stania się centrum endometriozy w regionie – mówił Michał Szabelski.

2025 04 29 Ginekologia Operacyjna Endometrioza nr 011

Dyrektor Naczelny Michał Szabelski podczas konferencji prasowej (Fot. Łukasz Głaczkowski/USK Nr 4 w Lublinie)

Endometrioza to schorzenie będące przyczyną silnych dolegliwości bólowych, nierzadko uniemożliwiających normalne funkcjonowanie lub stanowiących przeszkodę w aktywności zawodowej. Odpowiada też za ok. 40 proc. przypadków niepłodności.

Duży problem stanowi późna rozpoznawalność endometriozy. Najczęściej do jej wykrycia dochodzi wiele lat po pierwszych objawach. Szacuje się, że w Polsce nawet 3 miliony kobiet żyje z niezdiagnozowaną endometriozą.

- Przez wiele lat endometrioza była zagadnieniem znanym jedynie specjalistom, teraz coraz szerszej publiczności. Niestety z powodu dość niespecyficznych objawów, przy niewystarczających metodach diagnostycznych, nierzadko pacjentki mające objawy wskazujące na endometriozę musiały spędzać nawet 10 lat na szukaniu satysfakcjonującej pomocy. Mówią o tym dane nie tylko z Polski, ale i ze świata. Zgodnie z wynikami obszernego badania opublikowanego w Stanach Zjednoczonych średni wiek pacjentki, u której stwierdzono endometriozę, to 36 lat. Tymczasem u większości z nich pierwsze objawy pojawiają się w momencie pierwszych miesiączek. […] Nieinwazyjny test, którego zastosowanie będzie badał prof. Marek Gogacz, zdecydowanie pozwoli przyspieszyć postawienie właściwej diagnozy i wdrożenie odpowiedniej terapii. A jest to o tyle istotne, że u pacjentek z endometriozą w miarę upływu czasu maleją też zdolności reprodukcyjne. Czyli w kontekście tych młodych kobiet, które chcą zachować płodność, kluczowe jest to, żeby to rozpoznanie zostało postawione jak najszybciej - podkreślał prof. Paweł Miotła.

2025 04 29 Ginekologia Operacyjna Endometrioza nr 029

Prof. dr hab. n. med. Paweł Miotła podczas konferencji prasowej (Fot. Łukasz Głaczkowski/USK Nr 4 w Lublinie)

Głównym celem eksperymentu jest sprawdzenie dokładności i czułości testu EndoRNA w porównaniu do laparoskopii oraz wykazanie przydatności stosowania testu, jako nowego schematu diagnostycznego u pacjentek z podejrzeniem endometriozy.

Pozytywne wyniki badania porównawczego mogą ułatwić drogę do refundacji testu, co może znacząco zwiększyć dostępność wczesnej diagnostyki endometriozy dla pacjentek w Polsce.

Uniwersytecki Szpital Kliniczny Nr 4 w Lublinie jest jednym z pięciu ośrodków w Polsce, w którym będzie realizowane badanie. Nabór do projektu trwa jednocześnie w Poznaniu, Rzeszowie, Łodzi i Warszawie. Łącznie zostanie przebadanych ok. 450 kobiet.

Wieloośrodkowy, prospektywny, eksperyment badawczy prowadzony przez Agencję Badań Medycznych pt. „Badanie porównawcze oceniające zastosowania nieinwazyjnego testu EndoRNA w rozpoznaniu endometriozy względem laparoskopii”, potrwa łącznie 2 lata. Jest to jeden z dwóch prowadzonych obecnie przez Agencję Badań Medycznych projektów własnych.

- Do tej pory najbardziej znanym standardem potwierdzającym obecność endometriozy była laparoskopia, która jest badaniem inwazyjnym, wymagającym hospitalizacji. W ciągu kilku lat ta obecna na rynku tendencja się zmieniała. W wielu obszarach medycyny nastąpił znaczący wzrost znaczenia metod nieinwazyjnych. Właśnie dlatego polska firma we współpracy z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym postanowiła rozwinąć test EndoRNA mający zastosowanie we wczesnej diagnostyce endometriozy. Ponieważ na rynku pojawił się nowoczesny test, który być może w wielu przypadkach mógłby zastąpić laparoskopię, Agencja Badań Medycznych zadecydowała o zainicjowaniu badania własnego oceniającego swoistość i czułość testu w porównaniu do laparoskopii, co pozwoliłoby na szybszą diagnostykę w warunkach ambulatoryjnych, obniżenie kosztów tej diagnostyki, ponieważ laparoskopia jest od testu kilkanaście razy droższa, i uniknięcie hospitalizacji. Ponadto przy pozytywnej weryfikacji przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji oraz Ministerstwo Zdrowia być może nastąpi refundacja testu w przyszłości, co pozwoliłoby pacjentkom z objawami choroby bezpłatnie sprawdzić czy chorują na endometriozę – mówiła dr n. med. Kinga Stańczak-Mrozek, Kierownik Działu Wsparcia Naukowego Projektów Niekomercyjnych w Agencji Badań Medycznych.

2025 04 29 Ginekologia Operacyjna Endometrioza nr 051

Dr n. med. Kinga Stańczak-Mrozek podczas konferencji prasowej (Fot. Łukasz Głaczkowski/USK Nr 4 w Lublinie)

Nad przebiegiem eksperymentu medycznego w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym Nr 4 w Lublinie czuwa główny badacz prof. dr hab. n. med. Marek Gogacz, specjalista Klinicznego Oddziału Ginekologii Operacyjnej i Onkologii Ginekologicznej USK Nr 4 w Lublinie.

- Dolegliwości bólowe, jakie daje endometrioza, dotyczą ok. 80 proc. pacjentek dotkniętych tym schorzeniem. Ból może mieć różną lokalizację, nasilenie i czas występowania. Najczęściej pojawia się w okresie okołomiesiączkowym i może być badzo silny. Niektóre kobiety zmagają się z uporczywym bólem w czasie całego cyklu miesiączkowego, od 30 do 50 proc. z niepłodnością. Stworzenie odpowiedniej diagnostyki i wdrożenie leczenia może przyczynić się do spowolnienia bądź zahamowania procesu chorobowego, poprawienia jakości funkcjonowania w codziennym życiu i pozwolenia kobietom, które tego pragną, zrealizowania się w roli matek. Dlatego jest to szczególnie ważne. Ze swojej strony zachęcam pacjentki do udziału w tym badaniu, gdyż może się ono przyczynić do zmiany przebiegu schorzenia. Jeżeli rozpoznamy je wcześnie, będzie to związane z ograniczeniem skomplikowanych, często wielospecjalistycznych procedur operacyjnych. W inny sposób leczy się endometriozę w fazie początkowej, "wczesną", niż tę w stopniu bardziej zaawansowanym, "późną" – podkreślił prof. Marek Gogacz.

Jak przypomniał specjalista, jest już dostępny nr telefonu, pod który mogą dzwonić kobiety zainteresowane udziałem w projekcie: +48 81 448 51 80 (czynny od poniedziałku do piątku w godz. 8:00-14:30).

2025 04 29 Ginekologia Operacyjna Endometrioza nr 057

Prof. dr hab. n. med. Marek Gogacz podczas konferencji prasowej (Fot. Łukasz Głaczkowski/USK Nr 4 w Lublinie)

Kto może wziąć udział w badaniu?

Badaniem objęte zostaną pacjentki w wieku 18-45 lat, u których objawy kliniczne sugerują obecność endometriozy bądź, u których podejrzenie endometriozy zostało stwierdzone w badaniu USG i/lub MRI, także te, które stosują leczenie hormonalne ze względu na podejrzenie endometriozy.

Pacjentki, które spełnią kryteria, po pozytywnej kwalifikacji zostaną włączone do badania polegającego na kilku wizytach. Całość potrwa od 4,5 miesiąca do pół roku.

Udział w eksperymencie klinicznym jest bezpłatny.

Więcej informacji o badaniu własnym ABM pn. „Badanie porównawcze oceniające zastosowanie nieinwazyjnego testu EndoRNA w rozpoznaniu endometriozy względem laparoskopii” dostępnych jest na stronie: https://endometrioza.abm.gov.pl/